Тысячи
литературных
произведений на59языках
народов РФ

Добро не забывается

Автор:
Узеир Джулабов
Перевод:
Светлана Моттаева

Игилик унутулмайды

 

Бал чибин, уча келип, эслемей, губу аугъа тюшюп къалды. Гюняхсыз, хыянатсыз жанны ким болса да ёлюм тырнагъындан къутхарыргъа керек эди. Аны аллай къыйынлыкъгъа къалып тургъанын жаз тауукъ кёреди. Ау эки терекни ортасында эди. Бу халал къанатлы уа, Чибинни къутхарыргъа амал излеп, ёрге-энишге жорта, жабудан къыра эди. Болса да, бир кёрейим дегенча, тауукъчукъ ауну тюбюнден къарап тохтады.

Жарлы Чибин а аудан чыгъар умут бла, «з-з-з» эте, бютюн да чырмаша барады, аяз ургъан сайын, губу ау ары-бери бара, жарлы Чибинни жаны чыгъыпмы кетеди деп болду, азапха къалып, ажал бла бетден бетге тюбешгенин ангылай, бютюн да адыргы этди.

Хар не да, хар ким да къыйынлыкъгъа билип тюшмейди.

Зрши губу уа, гепсоркъа аркъан юеюнде баргъанча, ау бла Чибин таба тебиреди. Бал чибинни узун аякълары бла чырмап, «татлы къабын» этерге, жууукъдан жууукъгъа жоргьалап келеди. Тюз да ол кезиучюкде Жаз тауукъ, гузабадан къырып, губу аугъа кесин атды да, ауну хурттак-хурттак этди. Сормай-билмей тургъанлай, Бал чибин азат болуп къалды.  Кёкню бийигинде къанатчыкълары жылтырай, душманны бугъоуундан къутулгъаныны къууанчы башын айландыра, ол, ёлюмден къутхаргъан шуёхуна да ыспас эталмай, учду.

Къауум замандан ол тийреге бир огъурсуз уучу келди. Ол, аллына къаллай жаныуар, къанатлы да тюшсюн, халалхарам демей, ёлтюре эди.  Уучу, кюнлюм бетде кёнделен жочукъ бла ётюп баргъанлай, Жаз тауукъну жырлагъанын эшитип, аны ёлтюрюр муратда, къауалын къарап-къарагъынчы жерледи да, тауукъчукъну туурагъа чыгъарын сакълап, ташха къапданып тохтады.

Ажалдан къутхаргъан халал шуёхуну окъ аузуна тюшгенин кёрюп, Бал чибин учуп жетди. Тауукъчукъ да хансла ичи бла ёрге айланнганы, уучуну да сол кёзюн къысып марагъаны, Бал чибинни да учуп келип, аны къол сыртындан къапханы тенг болдула. Уучу, шкокну сампалын тартхан угъай эсенг, сауутун къолундан тюшюрюрге аз къалды. Жаз тауукъчукъ да, «дыр» деп, учуп, жухдан ары аууп кетди.

Добро не забывается 

 

Однажды Пчела торопилась за нектаром и впопыхах не заметила, как угодила в паутину, которую между двумя деревьями искусно развесил паук. Бедняжку в паутине увидел Рябчик. Добрая птица с шумом носилась вокруг, не зная, как спасти ­Пчелу.

«З-з-з», — гудела бедная Пчела, стараясь выбраться из паутины, но только всё больше запутываясь в ней. Паутину тихо раскачивало ветром, и от этого Пчела вязла еще сильнее.

Беда часто приходит неожиданно. Почувствовав, как задергалась паутина, страшный паук, словно циркач по канатам, направился по ее нитям к Пчеле. Всё ближе и ближе подползал он, желая опутать Пчелу своими длинными лапками и сделать из неё себе лакомый обед.

В этот страшный для Пчелы момент Рябчик бросился прямо на паутину, разорвав ее на части. Внезапно Пчела оказалась свободной. Взлетев высоко в небо, блестя на солнце крылышками, радуясь своему чудесному освобождению, она даже забыла поблагодарить своего спасителя.

Однажды в эти края забрёл один злой охотник. Кто бы ни попадался ему на пути — зверь или птица, он безжалостно убивал их. Вот шёл этот охотник по тропинке на солнечной стороне и вдруг ­услышал пение Рябчика. Он быстро вскинул ружьё. Чтобы птица его не заметила, он притаился за камнем, ожидая, когда Рябчик выйдет на видное место.

В это время Пчела, как всегда, торопилась за нектаром, но вдруг она увидела своего спасителя под прицелом охотника. Когда Рябчик стал подниматься сквозь густую траву вверх, охотник, зажмурив левый глаз, взял его на мушку. Тогда Пчела не раздумывая бросилась вниз и ужалила охотника в руку. Тот вздрогнул от боли и чуть было не выронил ружьё. Этих секунд хватило, чтобы Рябчик взлетел высоко в небо и скрылся за утёсом. Недаром в народе говорят: «Долг платежом красен».

Рейтинг@Mail.ru